Uyuz Hastalığı
Uyuz ( Scaibes / Gale )( Kurdeşen )Hastalığı Nedir? Tedavisi Nasıldır?
Uyuz Hastalığı Nedir?
Uyuz ( Scabies ) halk arasında kurdeşen ismiyle bilinen hastalık Sarcoptes Scabei denilen parazit aracılığıyla insandan-insana bulaşan bir hastalıktır. Hastalığın diğer bir etkeni de at, koyun ve diğer hayvanlardır ancak bu hayvanlardan geçen parazit insan vücudunda fazla barınamaz ve birkaç gün içerisinde hastalık geçer. Ancak insandan insana geçen uyuz, inatçı bir enfeksiyondur ve tedavi edilmediği sürece kolay kolay geçmez.
Uyuz Hastalığı ( Kurdeşen ) Vücutta Nasıl Barınır?
Dişi Sarcoptes Scabies isimli parazit insan vücuduna girer ve deri içerisinde tüneller açmaya başlar, erkek olan diğer parazitse bu tünellerde yumurtaları döller. İlginç olan durum ise erkek parazit yumurtaları dölledikten sonra ölür ve deri içerisinde kalır. Parazitin dışıkısı ve parazit yüzünden deride siyah kıvrımlar şeklinde çizgiler oluşabilir. Bu S yada I şeklinde çizgiler tedaviye düzelmektedir. Aynı zamanda dişi parazitin deriye girerken bir tünel açtığından bahsetmiştik, bu tünelin giriş yerinde deriden kabarık içinde sıvı varmış gibi bir kabarıklık oluşturur. Bu kabarıklığa tıpta Vezikül Perle denir.
Uyuz hastalığına yakalanmış kişilerin gövde,el ve kollarında çok sayıda bu kabarıklıklar mevcuttur ( Vezikül Perle ). Bu kabarıklıklar aşırı derecede kaşıntılıdır bunun nedeni parazitin tükrüğünün ve yumurtalarının dermişi tahriş edici özellğinin bulunmasıdır. Hasta bu kabarıkları kaşıyıp patlatmasıyla aslında bu bölgede bulunan yumurtaları ( yeni larvaları ) kendi eliyle başka yerlere dağıtır. Kabarıklığın patlatılması aslında hastalığın yayılması için bir faktördür, parazite verilen bu özellik sayesine parazit insan vücudunda farklı yerlere dağılım gösterir. Kişi elinde bulunan bu sıvıyı sürdüğü yerlere de itinayla paraziti taşımış olur.
Uyuz Hastalığının Belirtileri Nelerdir ?
Hastada özellikle geceleri ortaya çıkan kaşıntılar sıklıkladır. Hastalar geceleri dayanılmaz kaşıntılarla uykularından bile uyanabilirler. Gündüz kaşıntıları mevcuttur ancak özellikle geceleri kaşıntılar dayanılmaz hale gelir. El, gövde ve diğer vücut kısımlarında deriden yüksek kabarıklıklar görülür ve hastanın kaşıntısı tedavi almadığı sürece giderek artar.
Uyuz Hastalığı Bulaşıcı mıdır ?
Evet uyuz hastalığı bulaşıcıdır. Klinikte tipik bir anemnez ( öykü ) mevcuttur. Önce ailede biri scabies ( uyuz ) hastalığını kapar daha sonra evde yaşayan insanların tamamı kaşınmaya başlar ve infekte olur. Uyuz paraziti ( Sarcoptes Scabies ) özellikle kumaşları çok sever, kumaşlar ve diğer ortak kullanılan araçlarla hastalık yayılır. Örnek vermek gerekirse, yattığınız yorgan,ortak kullanılan eldiven, giyisi, havlu, çarşaf, gibi gereçlerden uyuz kolaylıkla bir başkasına bulaşabilir. Aynı yatakta yatmak, uzun süreli temasta hastalığın geçmesini sağlayan faktörlerdendir.
Uyuz Hastalığının ( Scabies ) Tedavisi Nedir?
Uyuz ( Scabies ) Hastalığının tedavisi bütün aile bireylerini kapsar. Nedeni kişi tedavi edilse bile evdeki muhtemel hastalıkla enfekte kişiler tarafından tekrar hasta olabilir. Hastanın kullandığı bütün kumaşlar yüksek derecede en az 20 dakika süreyle yıkanmalıdır. Çünkü uyuz paraziti bir kumaşın üzerinde 2-3 Gün yaşayabilmektedir.
Aynı zamanda evde kişinin temasta olduğu ve muhtemel hastalık etkeni barındıran bütün objeler temizlik ajanlarıyla temizlenmeli, kumaşlar ütülenmelidir. Uyuz tedavisinde ilaç olarak benzen-hekzaklarid ( Tıbbi Etik olarak ticari isim vermiyoruz. ) kullanılır. Bu ilaç haftada 2 defa bütün vücuda sürülerek kullanılır. İlaç kullanıldıktan 2 Hafta sonra kaşıntılar geriler ve derininde yenilenmesi ile hastalık vücuttan atılır. Bu iki hafta içerisinde eğer kaşıntı çok fazla ise tedaviye kaşıntı önleyici anti-histaminikler dahil edilebilir.
Mutlu Ve Sağlıklı Günler Dileğiyle…
Stj. Dr. Ahmet Bahadır UÇAR
2011 Tüm Hakları Saklıdır. Yazı yazarın izni olmadan hiç bir makalede,dergide sitede yayımlanamaz…
Arkadaşlar banyoya girerken yanınıza bir kase tuz alın ve ıslak vucudunuza tuzu yedirin. Her yerine sürün vucüdunuzun yanma olucak bu yanmayı önemsemeyin tuzlu olarak bekleyin banyoda 2 dakika bekledikden sonra durulayabilirsiniz. Veya bi kovanın içine bir yemek tabagını tam doldurmadan yarısından biraz fazla tuzu hissedicek şekilde doldurun ve vücudunuzu onunla yikayın. İlk geceden itibaren kasıntınızın geçtiğini ve 2-3 gün aynı şekilde dus aldıkdan sonra geçmeye basladıgını görüceksiniz. Gecene kadar bu şekilde hergün dus almaya devam edin ben bugün daha iyiyim geceleri rahat uyuyorum…
Bakalım yaptım ama faydası olur sa şimdiden heryerim yanıyor inşallah faydası olur