Nikotin yoğun olarak çeşitli tütün bitkilerinin yapraklarında bulunan ( %2-%5) son derece zehirli bir maddedir. Kimyasal formülü C10H14N2 dir 247 Derece de kaynar. Doğa da renksiz ve sıvı hale bulunan nikotin, yakıldığında veya oksijenle açıkta teması sonucu kahverengi bir renk alır. Nikotin 1800’li yılların başında özellikle bahçe işlerinde bitkiyi saran dış asalakları öldürmek için yoğun olarak kullanılmıştır. Nikotinin vücutta emilimi çok hızlıdır sadece 10 saniye içerisinde kana karışır, kan beyin bariyerini geçerek beyne hızlı sürelerde ulaşır.
Nikotinin Etkileri Nelerdir ?
Nikotin kullanımının ardından öfori ( kendini beğenme, hoşnut olma durumu ) , dikkatin yoğunlaşması ve anlık sıkıntıdan kurtulma gibi başlangıç etkileri gösterir. Nikotinin alımına bağlı kanda epinefrin değerleri yükselir kalp atım hızı ve sayısı yükselir. Bunun yanında devam eden kullanımlarda huzursuzluk, terleme, çarpıntı gibi etkiler gösterir. Nikotin damarlar üzerinde kasılmaya neden olur bu yüzden inme ve kalp hastalıkları riskini artırır. İlk kullanımda bu negatif etkiler daha yoğun hissedilir, vücut nikotine karşı direnç geliştirir ve sonra bu etkiler daha yüksek dozlarda ortaya çıkmaya başlar. Nikotin 25 Yaşına kadar BEYİN GELİŞİMİNİ ETKİLER ve 25 YAŞIN altında ki kullanıcılarda beyin gelişiminde geri dönülmez hasarlara neden olabilir. Sigara olarak düşünürsek her bir sigara da yaklaşık 20 Mg nikotin bulunur ancak yakılarak içildiği için vücuda alınan oran 1.5 -2 mg civarındadır. 3 paket sigarada ki nikotini aynı anda kişiye vermeye çalışılırsa KİŞİ ÖLÜR . Yani insan için öldürücü etki dozu yaklaşık 52-60 Mg dır ( Bir anda alınınca ölüme sebebiyet veren doz ). Nikotin bağımlılığı hayli yüksek bir maddedir bırakanların tekrar bu maddeye başlama olasılığı 6 ay içerisinde %90 ‘dır. Bazı uyuşturucu maddelerinden bile daha güçlü bir bağımlılık etkisi vardır, bu etkinin kırılması ve kişinin bu maddeyi bırakması uzunca bir süre gerektirmektedir. Nikotin aynı uyuşturucu maddeler gibi yoksunluk sendromu oluşturan bir maddedir.
Nikotinin emilimi nasıldır ?
Günümüzde sigara, e-sigara ve buharlaşma yoluyla nikotin solunum yollarından vücuda girebilir. Aynı zamanda nikotin deri yoluyla da emilimi olan bir maddedir. Örneğin eğer saf nikotine el ya da deri yoluyla yoğun bir temasınız olursa ÖLEBİLİRSİNİZ. Bu yüzden saf nikotin üretilen ya da yüksek yoğunluklu nikotin üretilen tesislerde gerekli güvenlik ekipmanları kullanılmalı ve temas mutlaka önlenmelidir.
Nikotin Kanser Yapar mı ?
Nikotin tek başına kanser yapmaz ancak İNME, FEÇL ve KALP HASTALIKLARI riskini artırır. Kanser yapan madde nikotinin yoğun kullanıldığı SİGARA’dır. Bilindiği gibi Sigara yüzünden yılda 6 MİLYON İNSAN ölmekte pasif içiciliğe mağruz kalan yaklaşık 600.000 kişide sigara içmediği halde dumana maruziyet öyküsü nedeniyle hastalanıp hayatını kaybetmektedir.
Nikotinin Tıpta Kullanım Alanları :
Sigara kullanımını bıraktırmak amaçlı çeşitli uygulamalar ile nikotin tıpta kullanılmaktadır. Nikotin sakızlar, nikotin bandları ve yoksunluğu azaltıcı bazı deneme yöntemleri ( burun spreyleri ) ile kullanımı olmaktadır. Yine bazı ağız ve diş eti problemleri için nikotinli sakızlar önerilebilmektedir. E-Sigara ile ilgili bazı çalışmalar olsa da geçerliliği FDA tarafından onaylanmamış , Sigara yerine E-Sigara bağımlılığını artıracağı, E-Sigara da bulunan bazı maddelerin insan sağlığına zarar vereceği nedeniyle sigara bıraktırmada bir yöntem olarak henüz önerilmemektedir.
Nikotin bağımlılığı nedeniyle Sigara kullanımı günümüzün en büyük bağımlılık ve sağlık problemlerinden bir tanesidir. En iyisi SİGARA ve NİKOTİN ile hiç tanışmamak, eğer bağımlı isek doktorumuza başvurarak bu maddelerden kurtulmaya çalışmamızdır.
Sağlıklı ve Mutlu Günler Dileklerimle.
Dr. Ahmet Bahadır UÇAR .
Söğütlü Aile Sağlığı Merkezi .
Yorum Yok