Kulak Yapısı ve Görevi
İşitme ve denge organıdır. Kulak (auris); dış kulak (auris externa), orta kulak (auris media) ve iç kulak (auris interna) olmak üzere üç bölümde incelenir.
1. Dış Kulak (auris externa)
Dış kulak; kulak kepçesi (aurcula) ve dış kulak yolu (meatus acusticus externa) olmak üzere iki bölümden oluşur.
Kulak kepçesi (auricula)
Kulağın dıştaki kısmıdır. Üst kısmı, geniş elips şeklinde ve bir çok girinti çıkıntı olmasına rağmen konkov yapıdadır. Kulak kepçesi iskeleti fibroelastik kıkırdaktan yapılmıştır. Bu kıkırdak yapı etrafındaki yapılara bağ ve kaslarla bağlanmıştır. Dış kulak yoluna ise fibroz doku ile bağlıdır. Kulak kepçesinin üzeri ince bir deri ile sıkıca kaplanmıştır. Kulak kepçesinin dış kenarlarına helix denir. Helixin önünde ona paralel olarak uzanan çıkıntıya antihelix denir. Antihelixin önünde kalan çukurluğa concha auriculae denir. Dış kulak ses dalgalarını toplayarak dış kulak yoluna iletir.
Dış kulak yolu (meatus acusticus externa)
Dış kulak yolu yaklaşık 2,5-3 cm. uzunluğunda ”s” harfi şeklindedir. Bu yol concha auriculaeden başlar, kulak zarına (membrana tympani) kadar uzanır. Dış kulak yolunun dış kısmı kıkırdaktan iç kısmı ise kemikten oluşur. Dış kulak yolu derisinde kıllar ve yağ bezleri bulunur. Yağ bezlerinin salgısı ile ölü epitel hücreleri karışarak cerumen denen kulak kirini yapar. Büyük kulak kirine ise buşon denir.
2. Orta Kulak (auris media)
Kulak zarından sonra gelen bölümdür. Timpan boşluğu (cavitas taympanica), kulak kemikleri ve tuba auditiva (östaki borusu) olmak üzere üç kısımdan oluşur.
Timpan boşluğu (cavitas tympanica)
Timpan boşluğu kulak zarı ile iç kulak arasında yer alır. Yüksek ve dar bir yapıya sahiptir. İç yüzü mukozayla kaplı olan bu boşluğun dış, iç, üst, alt, ön ve arka olmak üzere altı tane duvarı vardır. Ayrıca bu boşlukta küçük kemik yapılar da bulunmaktadır.
Timpan zarı, 10 mm uzunluğunda 8.5 mm genişliğinde oval biçimde ince bir zardır. Ses dalgaları timpan zarına çarptığı zaman titreşim olur. Titreşim burada bulunan kemiklere iletilir. Bu kemikler çekiç (malleus), örs (incus) ve üzengi (stapes) olmak üzere üç tanedir. Bu kemikler zarda meydana gelen titreşimleri iç kulağa geçirirler. Çekiç kemiği kulak zarına, üzengi kemiği oval pencereye yaslanmış durumdadırlar. Bu kemiklere tutunarak onların hareketini sağlayan iki adet kas vardır.
Östaki borusu (Tuba auditiva)
Östaki borusu timpan boşluğunu nasofarinkse bağlayan bir borudur. Ortalama 4 cm uzunluğunda ve 2 mm enindedir. Östaki borusu kemik kıkırdak ve bağ dokudan yapılmıştır. Duvarı mukoza ile kaplıdır.
Östaki borusunun görevi, timpan boşluğundaki hava basıncı ile atmosfer basıncının aynı kalmasını sağlamaktadır. Timpan boşluğundaki basıncın atmosfer basıncına göre az olması timpan zarının içeriye çökmesine neden olur. Bu durumda n. glossopharyngeus aracılığı ile tükrük üretimi artarak yutma hareketi gerçekleşir. Atmosfer basıncının boşluktaki basınçtan fazla olması durumunda timpan zarda gerilme sonucu ağrı olur. Bu durumda da sık sık yutma hareketi yapılmalıdır. Östaki borusunun deliğinin altında ki limfatik dokunun büyümesi çocuklarda, boru ağzının tıkanmasına ve işitme yeteneğinin azalmasına neden olur.
3. İç Kulak (auris iterna)
Tamporal kemiğin pars petrosası içinde yer alan iç kulak, hem ses hem de denge duyusuna ait özel hücreler içermektedir. İç kulak birçok dolambaçlı yollar ve bu yolları birbirine bağlayan kanallardan oluşmaktadır. Bu nedenle iç kulağa labyrinthus denilmektedir. Labyrinthus iç içe geçmiş iki bölümden oluşur. Dıştaki bölümüne kemik labirinit (labyrinthus osseus) içteki bölüme zar labiriniti (labyrinthus membranaceus) denir.
Kemik Labirinit (labyrinthus ossevs)
Zar labirinitin her tarafını bir kabuk şeklinde sarmaktadır. Vücudun dişlerden sonra en sert kemik yapısıdır. Zar labirintinin daha küçük olması nedeni ile kemik labirenti ile aralarında bir boşluk bulunur. Bu boşlukta perilmypha denen sıvı vardır. Zar labirentin içinde edionfa sıvısı bulunur. Kemik labirint, vestibulum, canales semircirculares ve cochlea olmak üzere üç kısma ayrılır.
Zar labiriniti (labyrinthus membranaceus)
Kemik labirinitlerin içerisinde bulunur. Zar labirintinin içinde endolympha denen bir sıvı vardır. Bu zar, vestiblumda bulunan istriculus ve sacculus denen kesecikler, ductus semicircularis ve ductus cochlearisden oluşur. Bu yapılardan ductus cochlearis işitme duyusu ile diğerleri ise denge ile ilgilidir.
çok güzelmiş hoşuma gitti gerçekten de muhteşem bir yazı olmuş………