Tibbi olarak güvence verilmesine rağmen kişinin hasta olduğu, hasta olacağını yada verilen tedavinin eksik olduğu düşüncesinin sürekli ve uzun bir zaman düşünülmesiyle; kişiyi yorgun bırakan düşünce bozukluğuna hipokondriazis ( Hastalık Hastası ) denir. Hastalık hastalığı özellikle hekime gereksiz başvuruların önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Hipokondriazis’in üç özelliği bulunmaktadır:
1-) Hasta olduğu inancı
2-) Hastalık Korkusu ( Elemli bir hastalığa yakalanacağını düşünme )
3-) Bedeni ile ilgili sürekli düşünme, sürekli aklını bedeni üzerine yoğunlaştırma. ( Sanki her hisettiği şeyin hastalık olabileceğini düşünmeye başlamak ).
Hipokondriazis’li ( Hastalık Hastası ) hastalar neden doktor doktor gezer?
Çünkü bu hastalara göre kendilerine konulan tanı hep eksik ya da yanlıştır. Aslında çok daha ciddi bir hastalıkları olduğu fikrine kendilerini inandırmışlardır. Hatta bu hastalar doktorlara karşı güvensizlik içindedirler ve kendilerinin farkettiği bu “elemli hastalığı” doktorların anlamadığından şikayet etmektedirler.
Hipokondriazis ( Hastalık Hastası ) tetikleyen faktörler nelerdir?
1-) Hasta yakınlarının çok sık ziyaret edilmesi:
( Hastanın kendinde de ben de kanser miyim? Bende inme geçirirsem, hatta geçen kolum uyuşmuştu acaba bende de inme varmı ? Derin nefes aldım ciğerlerime bir şey olmuş mudur? Hastanede hasta öksürdü acaba kanser bulaşmışmıdır? Gibi düşünceler… )
2-) Sağlıkla ilgili T.V programları :
( Bu programların iyi yanları olduğu kadar ara sıra bu programda çıkan şarlatanlar halkı paniğe sevk edebiliyor. Örn: Programda konuşan şarlatan “ Nefesiniz daralıyorsa sizde büyük ihtimalle akciğer ödemi olabilir” diyor. İzleyen izleyici “ Ne? Benimde nefesim biraz daralıyordu? Bende mi akciğer ödemiyim? Ne ölecek miyim? Nasıl oldu bu bende? Hadi kızım/oğlum eşyaları topla hastaneye gidelim herhal de ameliyat edecekler beni !! “ Tarzında düşünceler.
3-) Doktorun yanlış anlaşılması:
Doktor aslında Ahmet Bey’e sigarayı bırakması için ilerde sigaraya bağlı kanser olabileceğini ifade eder. Ancak Ahmet Bey’in algısının bozukluğu nedeniyle kanser olduğunu sanar. Vücudunda sivilce gördüğünde koşa koşa doktora gider ve kanser oldum ben der. Ahmet Bey’in iştahı kesilir, iştahının kesilme sebebini de kanser olmasına bağlar. İnternette yalan yanlış sitelerden aldığı bilgileri hayatına uyarlar zamanla bu bilgide yer alan hastalık belirteçlerinin hepsinin kendinde olduğuna inanır. Doktor doktor gezilir bir ansiklopedi kalınlığında tetkik yapılır ama Ahmet Bey’in bir şeyi bulunamaz çünkü gerçekte Ahmet Bey’in hiçbir şeyi yoktur. Ancak Ahmet Bey ikna olmaz Doktorların bu elemli hastalığa tanı koyamadıklarını düşünür, kendini ve zihnini yorar.
Tıp öğrencilerinde Hipokondriazis Belirtileri oluşurmu ?
Evet oluşabilir, özellikle 3. Sınıftan sonra hastalıklarla tanışan tıp öğrencilerinde öğrendikleri hastalıkların kendinde de olabileceği düşüncesi oluşmaya başlar. Bir çok öğrenci %0.1 ve altında olan hastalıkların kendinde olabileceği ihtimalini çıkarıp kliniğe koşar ve bu hastalıkları araştırmaya başlarlar. Dersler işlendikçe yeni hastalıklarla tanışıldıkça stres artar tıp öğrencisi daha büyük bir stres içine girer. Bu durum üst sınıflara geçilmesiyle yatışır, zamanla öğrenci gerçeği kavrama yetisi kazanır.
Özellikle yeni başlayan öğrencilerin bilgi almak isteyen arkadaşlarına, yakınlarına koyduğu tanılar genelde en zor görülebilecek hastalıklar üzerine olabilir, çünkü en zor olan hastalığı bulmak ve tanı koymak gibi bir arayış içerisine girilir. Zamanla düzelen ve gerçeği kavrama yetisiyle tıp öğrencilerindeki bu anksiyete azalır.
5-) Elektrokonvulzif Terapi ( Sadece hem depresyon, hem de primer hipokondriazis olan hastalarda uygulanabilir )
Hangi tedavi yönteminin ve hangi tedavinin seçileceğini doktor hastayla konuşma esnasında belirlemeye çalışmalıdır. Hastalık Hastalığı mutlaka çözülmesi gereken bir ruhsal bozukluktur, tedavi edilmezse hasta sağlık sistemine büyük yük getirir ( tetkiklerin ekonomik boyutu, gereksiz MR, BT, röntgen vs. ) ve doktoru yanlış tanılara sevk edebilir. Uyarımızı tekrar hatırlatalım lütfen bütün ilaçları yalnız ve yalnız doktor kontrolünde alalım çünkü size hangi ilacın, hangi dozda uygun olduğunu ancak muayene sonucunda doktor bilebilir. Elimizde var olan yöntemlerle hipokondriazis sıklıkla tedavi edilebilmektedir. Hastalar normal ve sosyal yaşamlarına tedavi sonucunda geri dönebilmektedirler.
Mutlu ve Sağlıklı Günler Dilerim
Stj. Dr. Ahmet Bahadır UÇAR….
2011 Tüm Hakları Saklıdır. Yazı yazarın izni olmadan hiç bir makalede,dergide sitede yayımlanamaz…
Yorum Yok