HERNİLER (FITIKLAR)
Herni (fıtık), karın orgalarının, karın duvarı kası, faysa ve mezenterlerin çevresindeki bir açıklıktan yer değiştirmeleri şeklinde tanımlanabilir. Bu olay mezenterler (ince periton kıvrımları) ve diyafragmadaki açıklıklarda da gözlenir (örneğin, hiatus herni).
Kasık fıtıkları (inguinal, femoral), karnı ön duvar fıtıkları (ventral, umbilikal olarak sınıflandırılırlar. Her yaşta, her iki cinste ve tüm ırklarda görülme oranı aynıdır.
İnguinal herniler (kasık fıtığı)
Etyoloji (Nedenleri): Çocuklarda konjenitaldir. Karın içi basıncının artması, inguinal bölgede karın kası ve fasyadaki (karı içi zarı) zayıflık sonucu rüptür oluşur. Karın içi 
organları divertikül şeklinde bu kısma doğru ilerler. Bu zayıflığı artıran diğer faktörler; kollojen sentezi defeti, şişmanlık, öksürük veya artan karın içi basıncı olabilir.
Belirti ve bulgular: Hasta kasığında şişlikten yakınır. Öksürürken şişlik daha belirgin hâl almaktadır. Muayenede fıtığın tipi, itilip itilemediğini tespit edilmelidir.
Tanı: Fizik muayene ile konulur. Hasta ayakta iken fıtık daha net görülür. Ameliyat öncesi gereken tetkikler yapılır.
İnguinal herni türleri
Sliding herni bir organ veya mezenter fıtık kesesinin bir kısmını oluşturur. Fıtık kesesi içindeki organ, (genellikle kolon) inflamasyonlar sonucu yapışarak slding herni oluşturur.
Tanı ancak ameliyatta konulabilir. Şişman erkeklerde daha çok görüşür.
Litre herni, fıtık kesesi içinde sadece Meckel divertikülü vardır. Bu fıtığa özgü olan durum; divertükülün inkarserasyonu, strangule olabilmesi, fakat mekanik bağırsak obstrusksiyonunun olmamasıdır. Fıtık olan bölgede kitle ile tespit edilir.
Bulantı, nadiren kusma, ateş olabilir. Fekal fistül gelişebilir. Tedavi cerrahidir.
Richter herni, fıtık açıklığından kalın veya ince bağırsakların az bir kısmının çıkması ile oluşur. Richter fıtıklarında en çok distal ileum görülür. Femoral fıtık kanalında daha çok görülür. Antimezenterik kısmı fıtık kesesi içindedir. Femoral fıtığı olan kadınlarda daha çok görülür.
Komplikasyonlar:
Obstrüksiyon, bağırsak tıkanması belirti ve bulguları ile gelen hasta inguinal fıtık yönünden de değerlendirilmelidir. Bunun dikkate alınmaması, tanıda hataya neden olabilir.
İnkarserasyon, bir organ ya da organ parçasının bir yerde sıkışması, hapsedilmesi, boğulması demektir. İnkarserasyon fıtık kesesi içindeki organın, fıtık kitlesinin karın içine itilememesidir.
Strangülasyon, fıtık kesesi içindeki organ veya organ parçasını sıkışması söz konusudur ancak, artık kese içindeki dokunun kan dolaşımı da baskılanmıştır. Bu durum fıtık boynunun daralması ile başlar . Kese içindeki dokuda ödem gelişir ve fıtık kitlesi büyür. Sonuçta fıtık boynu keseyi daha da sıkıştırır. Bağırsak tıkanıklığı bulguları gelişir. Zamanında ameliyat edilmez ise doku nekrozu gelişir, hipovolemik ve septik şoka neden olur.
Tedavi ve bakım : Tedavi cerrahidir. Cerrahi olarak fıtık kesesi içindeki organ veya organ parçası yerine itilerek fıtığa neden olan dokunu onarımı yapılır.
Karın ön duvarı fıtıkları
İnsizyonel herniler, karın ameliyatlarından sonra ameliyat kesisi yerinde görülen fıtıklardır. Ameliyattan sonra 1-3 yıl içinde gelişir. Bu herniler, zamanla büyür ve onarımları zor olur.
Etyoloji: Şişmanlık, insizyon şekli, sütür materyali, yara enfeksiyonu, hastanın yaşı, genel vücut zayıflığı, sepsis, ameliyat sonraı öksürkler neden olabilir.
Belirti ve bulgular : Bazen hastalar yırtılma gibi bir şey hissettiklerini söylerler. Ameliyat yerinin altında şişlik tespit edilir. Geç kalınmışsa bağırsak tıkanıklığı oluşabilir.
Tanı: Hastanın şikayetleri ve fizik muayeneyle konulur.
Komplikasyonlar: bağırsak obstrüksiyonu, fıtığın giderek büyümesiyle karın cildinin kan dolaşımı bozulur. Cilt ülserasyonu meydana gelir. Kontrol altına alınmazsa daha derin nekroz, peritonit ve eviserasyon meydana gelebilir.
Tedavi ve bakım: Cerrahi tedavide bölge protez ile takviye edilir. Ayrıca cilt hijyeni, ek hastalığın entibiyotik tedavisi , beslenme ve vitamin desteği verilir.
Episagastrik herniler: Göbek üstü düzeyde, orta hatta meydana gelen fıtıklardır. Fasyada küçük defekt vardır.
Yorum Yok