Merhabalar bu yazımda size genel cerrahi acil servislerin de sık sık karşılaştığımız apandisit ve apandisit operasyonları ile ilgili bilgi vermeye çalışacağım apandisit şüpheniz varsa bu yazıyı dikkatlice okunmanızı öneririm.
İnt. Dr. Ahmet Bahadır UÇAR
Apandisit Nedir ?
Apandisit kalın bağırsağın, ince bağırsağa bağlandığı çekum bölgesinden uzanan yaklaşık 8-9 Cm uzunluğun da kör bir bağırsak boşluğudur. Apandisitin içinden herhangi bir besin geçmez . Apandisit bölgesi lenf nodu ( savunma hücrelerinin bulunduğu ) dokusu açısından zengin bir yapıya sahiptir. Apandisit vücudun çalışması açısından hayati öneme sahip bir doku değildir, üzerin de ki lenf nodları karın içi infeksiyonlarında vücuda yardımcı olduğu düşünülse de apandisitin çıkarılması hasta da herhangi bir hastalığa yol açmamaktadır. Peki Apandist olduğumuzu nasıl anlarız ? Apandisit nasıl oluşur ?
apandist nedir
Apandisit Nasıl Oluşur ? Apandist Neden İltihaplanır ?
Apandistin içinden normal şartlar da besin ve dışkı geçmediğini belirtmiştik. Eğer apandist dokusun da bilinmeyen nedenlerle besin, dışkı, infeksiyon ya da herhangi bir maddenin birikmesi sonucun da apandist hastalanır ve iltihaplanmaya başlar ( inflamasyon ) . Bu iltihaplanma vücutta bir reaksiyon olarak kendini gösterir ve vücut apandiste karşı bir inflamasyon ( reaksiyon ) başlatır. Apandist dokusu normalde delinmez yani halk arasın da patlamaz ancak vücudun gösterdiği reaksiyon ve inflamasyon öyle şiddetlidir ki apandistin etrafında ki bağırsak dokusu aşınmaya ve daha kolay delinmeye sebep olacak şekilde incelir.
Şimdi aklımıza gelebilecek sorular ?
1-) Apandisit Patlarsa ( Halk ağızıyla ) , Yani apandist perfore ( delinirse ) olursa ne olur ?
Apandistin kapalı kör bir bağırsak boşluğu olduğunu söylemiştik, bu boşluk karın içine açılırsa içerisinde ki maddeler ( dışkı, infektif maddeler… ) karın boşluğuna dökülür. Normal de karın boşluğumuz da bakteri ve infektif ajanlar bulunmaz, eğer vücut burada bir dışkı ya da infektif ajan bulursa bu maddeye çok şiddetli bir reaksiyon verir ve hastanın ölümüne kadar gidebilecek bu reaksiyon gerçekten hayati bir acil durumu oluşturur.
2-) Peki vucudumuz Apandistin patlamaması için bir önlem alır mı ?
İnsan vücudu yaratılmış en zeki mekanizmaya sahiptir eğer vücudumuzun bu koruyucu mekanizmaları olmasa idi, lüzumu çok az olan apandist dokusunun delinmesinden bile bir çok insan hayatını ani şekil de kaybederdi. Karın boşluğumuzu saran bir doku olan peritonit apandistin reaksiyonları sırasın da apandiksin patlamasını engellemek için apandistin olduğu bölge de hassasiyet ve ağrı hissetmemizi sağlar. Bu vücudun önemli bir uyarı mekanizmasıdır. Peritonda ki sinir hücreleri uyarıyı beyine yollayarak o bölgede ki kasların kasılmasına neden olur. Bu kasılmanın nedeni eğer apandist perfore olursa içinden çıkacak ve vücut için çok zararlı olabilecek maddelerin karın boşluğumuza gelişi güzel yayılmasını engeller ve sınırlar.
Bu yüzden apandist hastaların da en önemli fizik muayene bulgularından bir tanesi apandist bölgesinde olan kasların kasılmasıdır. İşte biz doktorlar olarak hastanın apandisiti olup olmadığını bu kasılan kaslar ve bölge de ki ağrı aracılığıyla çok daha kolay bir şekilde anlarız. Eğer karın kaslarımız kasılmasa idi, apandist delindiğin de dışkı hemen karın içine yayılır ve hastanın kısa süre de kaybına neden olabilir di.
3-) Mc Burney Noktası Nedir ?
Yukarı da anlattığımız gibi apandist bölgesin de yani vücudumuzun sağ alt kısmında apandistin üzerinde olan bölgede oluşan ve üzerine bastırdığımız da şiddetli ağrıyla hastanın bağırmasına ve hassasiyet duymasına neden olan nokta Mc Burney noktasıdır. Mc Burney noktası pelvis ( çanak kemiği ) crista ilika ile göbek deliğimiz ( umbilikus ) üzerinden çizilen çizginin 1/3 pelvis kısmın da kalan noktasıdır. Tıpta çoğu hastalık ta olduğu gibi bulan doktorun ismi ile nokta isimlendirilmiştir. Bu ağrılı nokta tanıya gitmekte bize çok yardımcı olan noktalardan bir tanesidir.
4-) Apandist Kimler de daha çok görülür ?
Apandist hastalığı erkeklerde kadınlara oranla %50 daha fazla görülür ve 20’li yaşlarda ki insanları çok sever. 20 Li yaşlar haricinde genellikle çok yaşlı insanlarda da apandist görülme sıklığı artar.
5-) Apandist’in Tanısı Nasıl Koyulur ?
Apandist’in tanısı hasta da ağrılı noktaların bulunması, karının sağ alt bölgesinin kasılması ve ileri tetki olarak USG/BT ve kan tahlili ile konulur. Bazı hastalar da özellikle Ailevi Akdeniz Ateşi ( Famial Mediterrian Fever, FMF ) hastaların da çok sık olarak apandist bulguları bulunabilir ancak çoğu zaman bu bulgular yanıltıcı olabilir. Apandistin tanısı bazen yandaş hastalıklar nedeniyle zor olabilir ancak günümüz de ayrıntılı ileri tetkiklerle gerçek apandistlerin çoğu yakalanmaktadır.
6-) Apandist Ameliyatı Kaç Tiptir ?
Apandist ameliyatı açık ameliyat ve kapalı ameliyat ( laporoskopik cerrahi ) olmak üzere 2 tiptir. Açık ameliyat apandist bölgesinin üstünede ki bölgeden yapılan 5-7 Cm lik bir kesi ile yapılır. Kapalı ameliyat ise vücudun 3 Noktasından laporoskopik cihazlarla oluşturulan 1Cm lik deliklerden uzatılan aletler ile yapılır. Kapalı ameliyat hem konfor, hem de iyileşme süreci olarak hastaya eksta avantaj sağlasa da bazı durumlar da mecburen eski usül açık operasyon yapılmaktadır.
Konuyla ilgili merak ettiğiniz noktaları ve ayrıntıları yorumlar bölümünden sorabilirsiniz.
Gerçekten çok düzgün bir şekilde anlatmışsınız çok teşekkürler. Emeğinize vaktinize sağlık. Umarım toplumumuz bilinçlenme adına birazda olsa böyle şeylere yönelirde tüm insanlar yararını görür ama zor 🙂 Mc Burney noktasına kadar anlatmanızı beklemiyordum gerçekten çok güzel bir şekilde açıklamışsınız. Nice yeni bilgilere 🙂
Gerçekten çok düzgün bir şekilde anlatmışsınız çok teşekkürler. Emeğinize vaktinize sağlık. Umarım toplumumuz bilinçlenme adına birazda olsa böyle şeylere yönelirde tüm insanlar yararını görür ama zor 🙂 Mc Burney noktasına kadar anlatmanızı beklemiyordum gerçekten çok güzel bir şekilde açıklamışsınız. Nice yeni bilgilere 🙂
çok güzel anlatmışşsınız sunumumda yer vermek isterdim fakat kaynakçaya yer vermemişsiniz. bu sitelerde kaynakça olarak kabul edilmiyor malesef.