Bugün ki konumuz klinikte sık rastlanan yüz felçlerini açıklamak tanı ve tedavisi hakkında bilgi vermek olacak. Öncellikle yüz felci ana tip olarak 2’ye ayrılmaktadır.
1-) Santral ( Merkez ) Tip Yüz Felçleri,
2-) Periferik ( Dal Tipi ) Tip Yüz Felçleri,
Biz burda halk arasında en sık görülen Bell Palsisi konusunu ayrıntılarıyla halkın anlayacağı dilde anlatmaya çalışacağız.
Bell Palsisi ( Bell Paralizisi ) Ne kadar sıklıkla görülür ? Kimlerde görülür ?
Genellikle 15-45 Yaş arası bireylerde 10.000 Kişide 1 ile 4 kişi arasında görülür. Kadın ve Erkekte görülme riski eşittir. Ancak gebeliğin 3 ayında ve doğum sonrası ilk haftada görülme riski kadınlarda 3 kat artmıştır. Yine Şeker Hastalarında ( Diyabetes Mellitus ) risk artmıştır, yüz felci geçirenlerin %10’nun şeker hastaları olduğu tespit edilmiştir. Yine hastalar tarafından:
1-) Nezle, üst solunum yolu enfeksiyonlarından,
2-) Diş çekiminden,
3-) Klimalı veya Rüzgarlı ortamlarda oturma sonrası,
yüz felci geçirdiği anemnezleri ( hikayeleri ) sıklıkla alınmaktadır.
Hastaların %30’unda kısmi yüzfelci %70’inde ise tam yüzfelci bulunmaktadır.
Fasiyal ( Yüz ) Felci tanısında fizik muayene ve hastanın öyküsü önemli bir yer tutmaktadır. Yüz felci tablosu şiddetli bir biçimde birkaç saat veya 1-2 gün içerisin de oluşur. Gerçekten çok şiddetli bir görünüm vardır ve bu durum hasta tarafından genellikle panik içerisin de karşılanır. Yüz felcinin oluştuğu tarafta yüz hareketleri yapılamaz. Göz kapakları kapanmaz, alın çizgileri kaybolur, dudak kenarı düşer, mimikler kaybolur. Hastanın ağızı sağlam tarafa doğru kayar. Hastadan gülmesi istendiğin de ağızda oluşan tablo net olarak kendini belli eder. Hasta yüz kaslarının etkilenmesinden dolayı ıslık çalamaz. Yine bazı hastalarda istemsiz göz yaşı oluşabilir ( Timsah Gözyaşı ) , bazı hastalarda ise tat alma kaybı ( dilin ön 2/3 lük kısmında ) , seslere karşı aşırı hassasiyet ve göz kapağının kapanmamasına bağlı olarak gözde tahriş ( konjonktivit ) oluşabilir. Hastaya gözünü kapatmasını istendiğin de göz küresi yukarı doğru kayar ( Bell Fenomeni ) . Tabloyu aşağıda ki resimde örnek olarak görebilirsiniz:
Yüz Felcinin ( Bell Palsisi – Bell Paralizisi ) Nedeni Nedir ?
Yüz felcine neden olan faktörlerin %50’den fazla idiyopatik ( nedeni bilinmemektedir ) . Geriye kalan kısmı ise yüz ganglionların yerleşmiş olan Herpes Simplex Virüs Tip-1 ve Herpes Zoster Virüs olduğu tahmin edilmektedir. Yine ufak bir oranı otoimmun hastalıklar ve vasküler bozukluklar oluşturmaktadır.
Yüz Felcinin Tedavisi Nasıldır ? Neler Yapılmalıdır ?
Hastalığın Prognozu ( İyileşmesi ) Ne kadar sürer ?
Yüz Felci ( Bell Paralizisi ) genellikle 2-3 Hafta içerisinde doğru tedaviyi alanlarda %82 oranında tam olarak iyileşir. Bazı hastalarda %10 tam iyileşme süresi 6 Ay’ı bulabilir. %8 hastada ise maalesef tam düzelme olmaz sinkinezi dediğimiz, hastanın istemi dışında bazı kas gruplarının hareketleri görülür. Sinkinezinin tedavisini başka bir konuda ayrıntılı olarak değineceğiz.
Mutlu ve Sağlılıklı Günler Dileğiyle…
Aile Hekimi Dr. Ahmet Bahadır UÇAR
Yorum Yok