Gebelikte Sistemik Değişimler
Gebelik sırasında oluşan önemli fizyolojik, biyokimyasal ve anatomik değişiklikler sistemik ya da lokal olabilirler. Ancak birçok sistem doğumdan itibaren 6 hafta içinde gebelik öncesi durumuna döner.
Gebelikteki değişiklikler annenin sağlımı bozmadan fetüs (bebek) için sağlıklı bir çevre ağlar. Pek çok durumda gebe kadında fizyolojik aktivite artmıştır, fakat düz kaslar (örneğin üriner ve mide bağırsak sisteminde) azalmış aktivite gösterirler, birçok laboratuvar değeri gebelik dışı değerlerden önemli oranda değişiklik gösterir. Gebeliğin yarattığı normal fizyolojik değişikliklerin bilinmesi hastalıkların tanınması için gereklidir.
Gastrointestenal Sistem
Gebelik sırasında vitamin ve mineralleri de içeren gıda ihtiyacı artmıştır ve bunu karşılayabilmek için pek çok belirgin değişiklik oluşur. Gebe, enerjisini muhafaza etmek ve böylece fetal beslenmeye irdim edebilmek için dinlenmeye daha çok eğilimlidir. Çoğunlukla annenin iştahının artmasına ve besin alımının çoğalmasına karşın, bazı kadınlarda iştah azalabilir veya bulantı-kusma görülebilir. Bu belirgin nedenler göreceli düzeylerine bağlı olabilir. Ender durumlarda kadınlar kil, mısır nişastası, sabun veya kömür gibi tuhaf maddelere iştah duyabilirler.
Oral Kavite (Ağız İçi Boşluğu)
Gebelikte oral kavitede pek çok değişiklik görülür. Tükürük salgısı artabilir, tükürük daha asidiktir ve bazen diş çürümeleri artabilir. Gebelikte diş çürü dişlerde kalsiyum eksikliğine bağlı değildir. Hatta kalsiyum normaldir ve kemik kalsiyumu gibi gebelikte belirgin değişiklik hareketi olmaz.
Dişetleri belirgin bir kanama ve aşırı bir büyüme olur; çoğunlukla oldukça süngerimsi ve hassastırlar, dolayısıyla kolaylıkla kanayabilirler. Bu artmış sistemik östrojene bağlı olabilir; benzer problemler oral kontra; kullanımı sırasında da bazen görülmektedir. Vitamin C eksikliği de diş etlerinde kanama ve hassasiyete yol açabilir. Dişetleri erken dönemde normale dönmektedir.
Gastrointestinal Sisten
A- Genel Özellikler: Gebelikte gastrointestinal hareketlilik azalmıştır. Hem hareketlilik hem de düz kas aktivitesinde azalmanın nedeni artmış progesteron düzeyleri olabilir. Mide boşalması uzamıştır. Gastrointestenal kanaldan besinlerin geçiş süresinin çok uzamasından dolayı normalden fazla su geri emilmektedir.
B- Mide ve Özofagus: Hidroklorik asidin mide tarafından üretimi değişkene bazen özellikle birinci trimesterde aşırıdır. Daha sık olarak, mide asiditesi azalmıştır. Gastrin hormonunun üretimi önemli ölçüde artarak mide hacminin artmasına ve mide pH’sında düşmeye yol açar. Yemek borusunun aktivitesi azalmıştır ve mide boşalma zamanında gecikme ve kalpte kasılma ve gevşemeler meydana gelmeye başlamıştır. Gastrik reflü (mide içeriğinin geri kaçması) ileri gebelik ayla büyüyen uterusun mideyi yukarıya doğru kaldırmasından dolayı daha da belirgindir. Göğüste yanma hissinin yanı sıra tüm bu değişiklikler (artmış mide asiditesi, yavaşlamış boşalma zamanı ve uterus meşine bağlı olarak artmış mide içi basınç) ile litotomi pozisyonunda yatar), anestezi uygulanması artan aspirasyon(mide içeriğinin akciğere kaçması) olasılığı nedeniyle daha tehlikelidir.
C- İnce ve Kalın Bağırsaklar: Uterus büyürken mide yukarı itilir, ve ince barsağın büyük bir kısmı yukarı ve yanlara doğru yer değiştirir. Sağ böğür bölgesinde yukarı doğru yer değiştirir. Bu organlar, normal pozisyonlarına erken zamanda dönerler. Daha önce görüldüğü gibi gastrointestinal hareketlilik ve tonus genellikle azalır.
Safra Kesesi
Safra kesesi fonksiyonu da gebelikte değişmektedir ve bu kese duvarındaki düz kasların boyutunun küçülmesine bağlıdır. Boşalma zamanı yavaş ve çoğu kez tam değildir. Sezeryanda safra kesesi kasılmış ve küçülmüş görülür, safra koyulaşabilir, safra stazı taş teşekkülüne neden olabilir. Safranın kimyasal yapısı belirgin derecede değişmektedir, plazma kolinesteraz aktivitesi normal gebelikte azalır.
Karaciğer
Karaciğerde morfolojik değişiklikler pek belirgin olmamakla birlikte, fonksiyonel değişiklikler olmaktadır.
Plazma albümininde çoğu kez azalır olur; plazma globulinlerinde ise hafif derecede azalma olduğundan albumin/globulin oranı normal gebelikte azalır. Gebe olmayan hastalarda böyle bir azalma karaciğer hastalığını göstermektedir
Yorum Yok