Konstipasyon (Kabızlık)
Konstipasyon yani halk arasındaki değimiyle kabızlık. Ülkemizde çok yaygın olarak görülmektedir.
Konstipasyon, halk arasında yaygın bir şikayettir ve genellikle inatçı, zor, sık olmayan veya görünüşte tam olmayan dışkılamayı gösterir, yansıtır. Normal barsak alışkanlıklarının geniş kapsamından dolayı, konstipasyonu tam olarak tanımlamak zordur. Çoğu kişiler en azından haftada 3 kez dışkılamaya sahiptirler; bununla beraber konstipasyonun (kabızlık) teşhisinde gaita sıklığı tek başına yeterli bir kriter değildir. Çünkü birçok konstipasyonlu hasta, tam boşalamama hissi ve alt karın bölgesi doluluğu, sert gaitalar, aşırı gerilme gibi sübjektif şikayetlerle beraber normal sıklıkta bir dışkılamayı tanımlar. Hastaların kişisel semptomları, dışkılamada zorluk veya konstipasyonla neyi kastettiğini teyit etmek için ayrıntılı analiz edilmelidir.
Gaita şekli ve kıvamı, bir önceki dışkılamadan geçen zamanla doğrudan bağlantılıdır. Sert, tane tane gaita yavaş transitle oluşur, gevşek 
sulu gaita ise hızlı transitle ilişkilidir. Küçük tane tane olan dışkıları, iri olanlarından atmak daha zordur. Sert gaitaların veya aşırı gerilmenin algılanması, objektif olarak değerlendirilmesi daha zordur ve lavman veya parmakla ayırım gerekir, bunlar hastanın zor dışkılama kavrayışını doğrulamak için klinik olarak faydalı bir yoldur.
Psikolojik ve sosyal etkenlerde önemli olabilir. Günlük dışkılamaya büyük önem veren bir kişinin ebeveynleri o kişinin günlük dışkılamayı kaçırdığında oldukça kuşkulu olacaktır; bazı çocuklar, gaitayı dikkat çekmek için tutarlar; ve bazı erişkinler basitçe, çok meşguldürler veya çok utangaçtırlar, özellikle bir dışkılama ihtiyacı hissedildiğinde veya işlerini kesmek gerektiğinde.
Kabızlık Sebepleri
Sebep olarak, uzun süreli kabızlık genellikle, büyük oranda gastrointestinal sistemi etkileyen sistemik hastalıkla ilişkili veya yetersiz lif alımı veya düzensiz kolonik hastalıktan veya boşaltım sistemi rahatsızlığın bir sonucu olarak rektum fonksiyonun düzensizliğinden veya bazı ilaçların sonucu olarak meydana gelir. Son zamanlarda ortaya çıkan kabızlık tümör veya belirgin bir organik hastalığın bir semptomu olabilir. Dışkılamada çıkış obstrüksiyonu (aynı zamanda boşaltma düzensizliği denilen), gecikmiş kolonik sebep olabilir, düzensiz defekasyon (dışkılama) yeniden eğitimle düzeltilir. Herhangi bir sebeplen kaynaklanan konstipasyon (kabızlık), fizik veya mental bozukluğa yol açan kronik hastalık tarafından alevlenmiş olabilir ve fiziksel hareketsizlik veya aktivite kısıtlığı meydana gelir.
Kabılıkta Hastaya Yaklaşım
Dikkatli bir hikaye ve hasta belirtilerinin incelenmesi ve şayet o kişilerle gerçekten kabızlık, sıklığa bağlı (haftada 3’ten az dışkılama gibi), kıvamı (kütlesel /sert), aşırı gerilme, uzamış dışkılama zamanı veya destek ihtiyacı veya rektumun elle boşaltılması gibi durumlar teyit edilmelidir. Vakaların geniş çoğunluğunda (muhtemelen >%90) altta yatan bir sebep yoktur (kanser, depresyon veya hipotiroidizm gibi) ve kabızlıkta bol su alımına, egzersize ve diyete fiber eklenmesine (15 ile 25g/gün) cevap verir, İyi bir diyet, tıbbi hikaye ve psikolojik ve sosyal konulara dikkat esastır. Fizik muayene ve özellikle rektal muayene, boşaltım bozukluklarını gösteren muhtemel özelliklerin ve konstipasyonun mevcudiyetinin çoğu önemli hastalıkları dışlamalıdır (yüksek anal sfınkter tonusu gibi).
İleri inceleme için hasta seçiminde geniş fikir birliği vardır. Konstipasyonla beraber kilo kaybı, rektal kanama veya aneminin varlığı, özellikle 40 yaşım aşan hastalarda, kanser gibi yapısal hastalıktan dışkılamak için müdahale zorunlu olur. Tek başına kolon görüntüleme, mukozal lezyonlardan biyopsi alma, poliplerin çıkarılması veya striktürleri dilate etme fırsatı sağladığından dolayı bu ortamda en uygun maliyet ve etkin incelemedir.
Konstipasyonu daha problemli hastalar tek başına life cevap vermeyebilir ve barsak eğitimi rejimleriyle yardım edilebilir. Kahvaltıdan sonra, ıkınma olmaksızın tuvalette 15- 20 dakikalık bir süre, dikkat dağıtmadan desteklenmelidir. Aşırı ıkınma hemoroidlerin gelişimine yol açabilir ve pelvik tabanın zayıflığı varsa veya sinir haşarı, birkaç yıl sonra dışkılamada tıkanma sonucu verebilir.
Konstipasyon Tedavisi
Konstipasyon sebebi karakterize edildikten sonra tedavi kararı alınabilir. Yavaş konstipasyon agresif medikal veya cerrahi tedavi gerektirir, pelvik taban fonksiyon bozukluğu genellikle biofeedback (zihnin beden üzerinde gösterdiği etki olarak tanımlanır) yönetime cevap verir. Bununla beraber sadece şiddetli konstipasyonlu hastaların yaklaşık %30’unun fizyolojik bozukluğa sahip olduğu bulunur.
Yavaş konstipasyonlu hastalar için ilaç tedavileri veya hacim oluşturucu ilaçlarla tedavi edilir. İki-üç aylık deneme başarısız olursa ve tıkanmış dışkılamayla ilişkisiz belgelenmiş, yavaş transit konstipasyonu varsa, kolonun bir bölümünün çıkarılması gerçekleşir. Bazı rahatsızlıkların varlığı, cerrahiye yönelme karanda kolaylaşır. Cerrahiden sonra komplikasyonlar, ince barsak hareketleri (%11) ve ilk ameliyat sonrası yıl süresince özellikle geceleri fekal kirletmeyi içerir.
Kombine hastalıklara sahip hastalar, önce pelvik taban yeniden eğitimine (biofeedback ve kas gevşeme), psikolojik tedaviye ve diyet tavsiyelerine devam ettirmelidir. Sadece kolonik transit çalışmaları normalleşmezse, kolonun bir bölümünün alınması bunları takip eder. Sadece pelvik taban disfonksiyonlu hastalar, rahat gaita alışkanlıklarım elde etmekle ölçülen, zihinsel beden eğitimiyle %70-80 başarı oranına sahiptirler. Operasyonlarla pelvik taban hareketlerini yönetme girişimleri sadece orta derecede bir başarı elde etmiştir ve büyük oranda terkedilmiştir.
Yorum Yok