Ülkemizde son günlerde organ nakilleri gündemde olan sağlık konularının başında geliyor. Özellikle Antalya’da yapılan yüz nakli hem medyanın hem de dünyanın dikkatini çekmeyi başardı. Bu şekilde gündeme gelen kompozit doku nakli mevzuatıyla ilgili bir değişim yapılacağı gündeme getirildi; ancak değişim olmayacak!
T.C Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre kompozit doku nakli yani bacak, kol ve yüz naklinin belirtildiği mevzuat değiştirilmeyecek.
Konuya ilişkin Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. İrfan Şencan’a yöneltilen şu soruya: “Kompozit doku nakilleriyle ilgili mevzuatta ne gibi değişiklik yapılacak? Bunlar çok konuşuldu, çok tartışıldı. Basında yer aldığı gibi bir düzenleme yapılacak mı?” Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. İrfan Şencan, “Şu anda kompozit doku mevzuatıyla ilgili acil düzeltmemiz gereken bir zaruret söz konusu değil. Dolayısıyla mevzuatta hemen düzelteceğimiz bir şey yok”dedi.
Gazi Üniversitesi’nde Türkiye’nin üçüncü yüz nakli gerçekleştirilirken kompozit doku nakilleriyle ilgili gelişmelerle beraber ilgili konunun mevzuat bilgileri de yeniden mercek altına alındı. Bulunulan zamanın ihtiyaçlarına uygun düzeltmeler yapılıp yapılmayacağı görüşüldü. Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. İrfan Şencan, “Şu anda bazı konular tartışılıyor, ama bu tartışmalar bizim mevzuat değiştirmemizi gerekli kılacak bir olgunluğa erişmiş değil. Dolayısıyla şu anda kısa dönem içinde kompozit dokuyla ilgili mevzuatta bir değişiklik yapmak hedefimiz yok” dedi.
Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. İrfan Şencan’a yöneltilen sorulardan birinde, “Hasta yaşının alt sınırının 18’e çekilmesi, verici ile alıcı arasındaki yaş aralığının azaltılması gibi değişiklikler yapılmayacak mı?” denildi. Prof. Dr. İrfan Şencan soruyu şu şekilde yanıtladı: “Yok, şu anda mevzuatta acil değişiklik yapmamızı gerektirecek bir şey yok. Ama tabii ki her zaman tartışıyoruz ve ‘asla değişiklik yapmayacağız’ filan gibi bir şey de söylemiyorum. Çünkü eski mevzuatlarımızda da değişiklik oluyor.”
Böylelikle kompozit doku nakliyle ilgili mevzuatın değişmediği ilan olundu.
Ülkemizde de kompozit doku nakillerini daha güvenle yapılabilmesi adına nakillerin ardından bakanlıkça takipler yapılıyor. Bakanlığın Gazi Üniversitesi’ndeki yüz naklini sıkı takibi buna örnek teşkil ediyor. Takiplerle ilgili Prof. Dr. İrfan Şencan, “Hastaya ilişkin değerlendirmeler, sağlık durum nasıl, güzel oldu mu, olmadı mı gibi konularda üniversitelerimizdeki hocalar bilimsel olarak yetkin kişiler. Zaten bizim bilimsel değerlendirmelerimiz de Bakanlık bürokrasisi veya yönetmelik usulüyle değil, bilimsel olarak, bilimsel kurulların verdiği kararlar çerçevesinde yapılıyor. Vakanın sağlık yönünü o an takip edip bir şeyler öğretecek veya uyaracak değiliz. Ama doğal olarak hepimiz çok merak ediyoruz tabii ki süreci.” Ayrıca yakın takiplerle ilgili sayın Prof. Dr. İrfan Şencan, “Gidip hastayı göreyim, ondan sonra söyleyeyim, öyle bir şeyimiz olmayacak. Ama hastaların sağlık durumlarını elbette merak ediyoruz, takip ediyoruz, hocalarımızla görüşüyoruz, yakın olduğunda gidip görüyoruz. Antalya’daki vakaları da ziyaret eden arkadaşlarımız oldu” sözlerini sarf etti.
Kompozit doku nakilleri gündemdeki yerini korurken akla daha fazla merkez açılacak mı sorusu geldi. Bu konuyla ilgilide bilgilendirme yapan Prof. Dr. İrfan Şencan, “Özelikle kompozit doku için acilen merkezlerin çoğaltılması ihtiyacımız yok. Yeni merkez açılması planlamalarımızda yer almıyor. Ama ‘kapalıyız’ diye de bir şey söylemiyorum” diyerek konuya açıklık getirdi.
Organ nakilleri bu denli göz önündeyken halkın organ nakillerine bakış açısı değişti mi, diye düşünülüyor. Organ bağışı konusunda daha bilinçli olunmaya başlansa da herkes bu konuya iyimser yaklaşamayabiliyor. Bu konuda Prof. Dr. İrfan Şencan, “Organ nakli en kritik şey. Organ bağışı konusunda son 7-8 yıldır her yıl yüzde 20-25’lik bir artış oluyor. Bizim çok ihtiyacımız olduğu için bu artış yeterli olmuyor. Başarılı nakiller doğal olarak bir bağış olduğu ve gönüllere hitap ettiği için, organları bağışlayan ailelere gönle hitap eden konu olduğu için, başarılı sonuçlar elbette insanların duyarlılığını daha da artıyor. Ama biz sadece işi medyaya yansıyan başarılı nakillere bırakmıyoruz. Bu doğru da bir yöntem değil. Çünkü hasta yakınlarının gönlünün elvermesi, onların bağış yapmaları önemli. Ama bunun öncesinde sürecin onlara anlatılması, organ nakli koordinatörlerimiz, yoğun bakımlarda hastalara çok iyi bakılıp kadavra olduğunda organların kullanılabilir olması, yoğun bakımcılarımız, beyin ölümü kararını veren ekiplerimiz, herhangi bir bağış olduğunda bunu yerine ulaştıran hava, kara ulaşım sistemimiz, nakilleri yapan merkezler, nakillerin çok iyi takip edilip hastaların nakilden sonraki hayatlarını normal sürdürmelerinin sağlanması bir bütün. Bu entegre sistemin tümünde iyileşme olmadan sadece bir noktayla iyileşme olmaz. Ama bir nokta geride kalırsa doğal olarak hepsini olumsuz etkiliyor. İleri giden de hepsini olumlu etkiliyor. Ama bütün sonucun tek bu saydığım parametrelerden birine atfedilmesi doğru da mümkün de değil.” dedi.
Artık organ nakli forumları içinde kompozit doku bağışı da yerini alıyor. Hatta bu seçeneği de işaretleyenler bulunmakta. Ancak diğer bağışlar kadar fazla olamayabilir. Kompozit doku bağışlarıyla ilgili Prof. Dr. İrfan Şencan , “Sonuçlar önemli. Bunları da hep beraber takip ediyoruz. Doğal olarak bütün dünyada olduğu gibi bu bir böbrek nakli kadar artmayacak hiçbir zaman. Bir karaciğer ve kornea nakli sayılarına ulaşmayacak”dedi.
Yorum Yok